خلاصه ایی از زندگی نامه شهید احمد شاه مسعود:
احمدشاه مسعود ملقب به شیر دره پنجشیر و قهرمان ملی افغانستان۱۱ سنبله ۱۳۳۲ در پنجشیر – ۱۸ سنبله ۱۳۸۰ در تخار ، و از فرماندهان و مجاهدین افغانستان بود که سالها با ارتش شوروی سابق که افغانستان را اشغال کرده بود جنگید و پس از آن هم در درگیریهای داخلی افغانستان نقش عمدهای داشت. وی روز ۱۸ شهریور ۱۳۸۰ (نهم سپتامبر ۲۰۰۱)، بر اثر انفجار انتحاری دو تروریست مظنون به ارتباط با شبکه القاعده که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، در خواجه بهاءالدین ولایت تخار افغانستان کشته شد.
دوران زندگی کودکی و نوجوانی شهید احمد شاه مسعود:
احمد شاه مسعود فرزند سرهنگ (دگروال) دوست محمد خان در ۱۱ شهریور (سنبله) ۱۳۳۲ (۲ سپتامبر ۱۹۵۳ میلادی) در قریهٔ جنگلک درهٔ پنجشیر زاده شد.
پدر احمد شاه مسعود دگروال دوست محمد از افسران ارتش افغانستان در دوران سلطنت محمد ظاهر شاه بود. پدربزرگش یحیی خان یکی از بزرگان مردم پنجشیر بهشمار میرفت که در دوران پادشاهی امان الله شاه به عنوان کارمند و مأمور رسمی دولت وظیفهٔ خزانه دار نقدی را به عهده داشت. او همچنان در تشویق و جمعآوری مجاهدان و مبارزان از زادگاه خود، وادی پنجشیر برای کسب استقلال از استعمار بریتانیا در سلطنت امانالله شاه شخصی فعال و پرتحرک محسوب میشد. دگروال دوست محمد مانند بسیاری از افسران ارتش و کارمندان دولت در سالهای کار رسمی پس از هر چند سالی محل کار و وظیفهاش تغییر مییافت و از یک ولایت به ولایت دیگر موظف میگردید. از این رو، وی در سالهای کارش به حیث افسر ارتش یا صاحب منصب اردو در ولایات ننگرهار، بدخشان، بغلان، غزنی، هرات و کابل وظایفی را به عهده داشتهاست.
او در کنار کار در ارتش که مربوط وزارت دفاع میشد، گاهی در وزارت داخله (وزارت کشور) نیز وظایف رسمی را به سر رسانید. آنچنانکه او در هرات چندسالی در بخش وزارت داخله سمت فرماندهی یا قوماندانی ژاندارم و پلیس هرات را به دوش داشت. بنابراین احمدشاه مسعود همراه با پدر و خانواده به ولایات مختلف رفت و دوران کودکی و نوجوانی را در مکاتب و مدارس بیرون از زادگاهش سپری نمود.
احمدشاه مسعود سالهای آغاز کودکی را در زادگاهش دره پنجشیر گذراند. در پنج سالگی شامل صنف اول مکتب (دبستان) بازارک گردید. قبل از آنکه صنف اول را به پایان برساند با خانواده به کابل رفت و در مکتب شاه دو شمشیره شامل شد. اما اندکی بعد پدرش در سمت قوماندان ژاندارم و پولیس هرات به ولایت هرات رفت و احمدشاه مسعود صنوف دوم، سوم و چهارم را در مکتب مؤفق شهر هرات به درس و تعلیم ادامه داد. در همینجا بود که علوم دینی و مذهبی را نزد مدرس مسجد جامع هرات فرا گرفت. در پایان صنف چهارم با پدرش که از هرات به کابل تبدیل گردید دوباره به شهر کابل بازگشت.
دوران متوسطه (راهنمایی) و لیسه (دبیرستان) را در لیسه استقلال کابل به پایان رساند و در سال ۱۳۵۲ با شرکت در آزمون کانکور وارد دانشکدهٔ مهندسی پلیتخنیک کابل گردید.
در نوجوانی علاقه زیادی به ادامهٔ تحصیل در دانشگاه نظامی از خود نشان داد، اما به توصیه دوستان پدرش که دل ناخوش از نظام عسکری و نارضایتی از عدم کفاف معاش و شکایت از روزگار داشتند، تشویق به ادامهٔ تحصیل در دانشکدههای پزشکی یا (مهندسی) گردید. زمانی که یکی از دوستان جوانش عمارت زیبای پلیتخنیک را نشانش داد، علاقهمندی ورودش را به آن دانشگاه کتمان نکرد و به این ترتیب وارد دانشکده مهندسی پلیتخنیک کابل شد.
همزمان با ورود به دانشکدهٔ مهندسی پلیتخنیک کابل در سال ۱۳۵۲ رسماً عضویت نهضت اسلامی افغانستان را پذیرفت؛ و در تابستان سال ۱۳۵۴ رهبری مبارزه در نخستین قیام پنجشیر در برابر حکومت وقت را به عهده گرفت، قیام ناکام گشت و چندی از همکاران مسعود از جمله شاه ابدال دستگیر و سپس اعدام شدند. مسعود که تحت تعقیب دولت بود به پاکستان رفت، آن قیام را اشتباه محض خواند و از همانجا راه خود را با گلبدین حکمتیار جدا نمود.
لقب(ها) | قهرمان ملی افغانستان‘شیر دره پنجشیر |
---|---|
وفاداری | مجاهدین افغان
ائتلاف شمال ارتش افغانستان |
سالهای خدمت | ۲۰۰۱–۱۹۷۸ |
فرمانده | فرمانده مجاهدین بر ضد ارتش سرخ
فرمانده کل جبهه متحد برای نجات افغانستان بر ضد طالبان |
جنگها/عملیاتها | جنگ شوروی در افغانستان
جنگ داخلی افغانستان |
زاده | ۱۱ شهریور (سنبله) ۱۳۳۲
۲ سپتامبر ۱۹۵۳ |
---|---|
درگذشت | قریهٔ جنگلک، درهٔ پنجشیر،افغانستان ۱۸ شهریور (سنبله) ۱۳۸۱ |
ملیت | افغانستانی |
---|---|
حزب سیاسی | جمعیت اسلامی افغانستان |
دیگرعضویتهای سیاسی | شورای نظار |
همسر(ان) | صدیقه |
فرزندان | احمد، مریم، فاطمه، عایشه، نسرین، زهره |
شغل | نظامی، سیاستمدار |
تخصص | وزیر دفاع |
مذهب | اسلام |
قومیت | تاجیک |